ایران با میراث غنی غذایی خود شناخته می‌شود و یکی از محبوب‌ترین شیرین‌های سنتی ایرانی سوهان و سوهان گزی است که به‌عنوان سوغات اصلی شهر قم شناخته می‌شود و قدمتی طولانی دارد. سوهان در ایران به شکل‌های مختلفی طبخ می‌شود؛ اما پایهٔ آن آرد، شکر، روغن و پسته و هل و گلاب است که در ابتدا به‌صورت حلوای کاملاً نرمی آماده سرو بوده است.
تاریخچه سوهان از قاجار تا امروز
قدمت سوهان در ایران به دوران قاجار برمی‌گردد. داستان سوهان اولین‌بار هنگام افتتاح صحن اتابکی در حرم حضرت معصومه در قم رخ داد؛ زمانی که ملا ابراهیم شماعی حلوای ویژه‌ای را به‌عنوان هدیه به رئیس ایل قاجار تقدیم کرد. این حلوا خیلی خوشمزه بود و برای همین آن را سوهان نامیدند به معنای خوشمزه‌ای که هضم غذا را آسان می‌کند. در ادامه این شیرینی یا حلوا به ناصرالدین‌شاه تقدیم شد و رفته‌رفته میان مردم محبوبیت زیادی یافت. ترکیبات سوهان در ابتدا شامل آرد، شکر و روغن، پسته، هل و گلاب بود؛ ولی با گذشت زمان به آن زردهٔ تخم‌مرغ و آرد جوانه گندم نیز افزودند که علاوه بر افزایش ماندگاری، به سوهان خاصیت تردی نیز بخشید.
خواص سوهان
سوهان تنها یک شیرینی محبوب نیست؛ به دلیل وجود جوانهٔ گندم، سوهان سرشار از ویتامین‌های گروه E و B ، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها است. این شیرینی به‌سلامت پوست و مو کمک می‌کند و هم چنین خاصیت آرامش‌بخشی ملایمی نیز دارد. هم چنین بخش زیادی از شیرینی موجود در سوهان از قند طبیعی موجود در جوانهٔ گندم تأمین می‌شود؛ بنابراین مصرف آن در حد تعادل برای سلامتی مشکلی ایجاد نمی‌کند.
تنوع سوهان
سوهان انواع مختلفی دارد که هرکدام طرز تهیهٔ متفاوتی دارند؛ در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
- سوهان‌عسلی
- سوهان کنجدی
- سوهان لقمه‌ای
- سوهان پشمکی
- سوهان گزی
- سوهان دسری
- سوهان حلوایی
می‌دانیم که قم خاستگاه اصلی سوهان است؛ ولی شهرهایی مانند یزد، کرمان و اصفهان نیز در تولید سوهان مشهور هستند. در اصفهان پس از گز، سوهان‌عسلی از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است.
سوهان‌عسلی
این شیرینی با طعم و عطر بی‌نظر خود که از عسل و هل و زعفران بر می‌خیزد تجربه‌ای لذت‌بخش برای علاقه‌مندان به شیرینی به وجود می‌آورد. بافت نرم و درعین‌حال کمی ترد سوهان آن را برای همراهی در کنار چای و قهوه ایده‌آل کرده است. در طول سال‌ها سوهان‌عسلی تغییرات زیادی داشته است؛ اما نسخه‌های مدرن آن شامل بسته‌بندی‌های شیک و افزودنی‌هایی مانند مغز پسته و بادام شده است.
خواص سوهان‌عسلی
سوهان‌عسلی خواص زیادی دارد از جمله:
- انرژی‌زا و مغذی: ترکیب عسل با مغزها باعث تأمین انرژِی سریع و تأمین مواد مغذی نیز می‌شود.
- گزینه‌ای سالم: در تهیهٔ سوهان از هیچ‌گونه افزودنی شیمیایی استفاده نمی‌شود و همین مزیت باعث انتخاب سوهان‌عسلی به‌عنوان گزینه سالم‌تر از دیگر شیرینی‌های صنعتی است.
سوهان کنجدی
سوهان کنجدی طعمی بی‌نظیر از ترکیب کنجد مغذی، عسل و هل و پسته است. سوهان کنجدی نه‌تنها یک گزینه برای همراهی در کنار چای و قهوه است؛ بلکه یک گزینه عالی برای هدیه و سوغاتی محسوب می‌شود. شهر قم یکی از مراکز تولید سوهان کنجدی در ایران است. این شیرینی در مراسم‌ها، نوروز و مناسبت‌های ویژه ایرانی، جایگاه خاصی دارد و نماد اصالت و هنر سنتی ایرانی است.
خواص سوهان کنجدی
علاوه بر طعم بی‌نظیر سوهان کنجدی می‌توانید از خواص آن نیز بهره‌مند شوید:
- منبع غنی انرژِی: ترکیب عسل و کنجد سوهان را به یک منبع غنی برای تأمین انرژی به‌صورت فوری تبدیل کرده است.
- تقویت استخوان‌ها و قلب: کنجد سرشار از منیزیم و کلسیم و ویتامین‌های ضروری برای بدن است.
- آنتی‌اکسیدان طبیعی: کمک به سلامت سلول‌ها و کاهش التهابات.
سوهان لقمه‌ای
این شیرینی خوشمزه از ترکیب عسل، هل و مغزها و کره یا روغن حیوانی به دست می‌آید. مرکز تولید اصلی سوهان لقمه‌ای شهرهای قم و مشهد هستند. این سوهان در بسته‌بندی‌های زیبا و مدرن و به‌صورت لقمه‌ای عرضه می‌شود.
خواص سوهان لقمه‌ای
- سلامت قلب و استخوان‌ها: مغزها در کنار کرهٔ حیوانی، سرشار از پروتئین، کلسیم و منیزیم هستند.
- آنتی‌اکسیدان طبیعی: مغزها و هل دارای آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که به‌سلامت سلول‌ها کمک می‌کنند.
سوهان پشمکی
این سوهان ترکیبی از بافت نرم و لطیف پشمک با طعم شیرینی ارائه می‌دهد. این شیرینی نوآورانه، تجربه‌ای منحصربه‌فرد از شیرینی سنتی ایرانی و خلاقیت در صنعت شیرینی‌پزی است. ویژگی منحصربه‌فرد این سوهان یعنی ترکیب پشمک، آن را برای همهٔ سنین محبوب کرده است.
خواص سوهان پشمکی
سوهان پشمکی علاوه بر خواص متعدد سایر سوهان‌ها، بافت نرم و راحتی دارد که خوردن آن را راحت‌تر می‌کند و در بسته‌بندی‌های رنگی و جذاب برای هدیه و سوغاتی ارائه می‌شود.
سوهان گزی
ترکیبی شگفت‌انگیز از سوهان ترد و خوش‌عطر و گز نرم و مغذی است. سوهان گزی ترکیبی از سوهان سنتی قم و گز محبوب اصفهان است که نشان‌دهندهٔ هنر شیرینی پزان ایرانی است. مرکز اصلی تولید این شیرینی شهرهای قم و اصفهان هستند.
فواید سوهان گزی
سوهان گزی علاوه بر طعم دلنشین، دارای مزایای تغذیه‌ای نیز هست:
- منبع انرژی فوری: ترکیب عسل یا شکر و گز در کنار مغزها انرژی موردنیاز روزانه را فراهم می‌کند.
- ترکیب بافت نرم و ترد: ترکیب گز و سوهان تجربه‌ای لذت‌بخش برای علاقه‌مندان به شیرینی ایجاد می‌کند.
- حاوی مغزهای طبیعی: بادام و پستهٔ موجود در گز منبع پروتئین، ویتامین و مواد معدنی هستند.
سوهان دسری
بافت نرم، طعم‌های متنوع، رنگ طلایی و بسته‌بندی‌های جذاب و زیبا سوهان را به یک شیرینی ایده‌آل برای مصارف شخصی و پذیرایی در مجالس تبدیل کرده است. هم چنین بافت نرم این شیرین هضم آن را برای کودکان و بزرگسالان نیز آسان کرده است.
سوهان حلوایی
این نوع نیز از ترکیب سوهان ترد و حلوای نرم و لطیف برای علاقه‌مندان به طعم بی‌نظیر حلوا نیز تولید شده است. کیفیت سوهان حلوایی به مواد مصرفی آن که شامل عسل، کره یا روغن حیوانی، آرد و حلوا است بستگی دارد. سوهان حلوایی هم‌زمان تردی و شیرینی سوهان و نرمی و لطافت حلوا را ارائه می‌دهد. این تضاد باعث می‌شود هنگام جویدن تجربه‌ای چندبعدی داشته باشید؛ ابتدا صدای تردی سوهان حس می‌شود و سپس بافت نرم حلوا در دهان ذوب می‌شود.
برای هدیه‌دادن هرکدام از این طعم‌های لذت‌بخش به خودتان و کسانی که دوستشان دارید می‌توانید ابتدا به صفحه سوهان مهدی مراجعه کنید و سپس سفارش خود را ثبت و در کمترین زمان در شهر خود دریافت کنید.
جمع‌بندی
سوهان یک شیرینی محبوب و اصیل ایرانی است که از دوران قاجار برای ما به‌یادگارمانده است. این شیرینی انواع مختلفی دارد که هرکدام حاصل خلاقیت و هنر شیرینی پزان ایرانی است که باعث تولد طعم‌های منحصربه‌فرد و بافت‌ها و ارزش غذایی‌های متفاوت شده است. این شیرینی برای همه سنین، پذیرایی در مراسم‌ها و سوغات گزینه‌ای عالی است. استفاده از مواد طبیعی مانند عسل، کره و مغزها نه‌تنها طعم را بهینه می‌کند؛ بلکه ارزش غذایی سوهان را نیز بالا می‌برد.